34 هزار پیمانکار نگران آینده شغلی
به همان میزان که پروژههای عمرانی دولت در صورت فعال بودن بخش مهمی از اشتغال کشور را به فعالیت وامی دارد در صورت غیر فعال بودن این پروژهها سهم عمدهای از اشتغال کشور نیز از حرکت باز خواهد ایستاد چنانکه تعطیلی پیاپی برخی از این پروژهها، طی ماههای گذشته موجبات بیکاری برخی از پیمانکاران فراهم آوردهاست. به عنوان مثال سال گذشته فقط 10 درصد از پروژههای عمرانی فعال و 90 درصد غیرفعال بود که با اقدام دولت یازدهم در پرداخت بخشی از مطالبات پیمانکاران در حال حاضر درصد کوچکی از پروژهها فعال شده اما همچنان قابل توجه نیست.
علاوه بر پیمانکاران، هزاران کارگر بیکار شدهاند که با دشواری امرارمعاش مواجهاند، اما سؤال اینجاست که با توجه به اینکه وارد سومین ماه از سال جدید شدهایم، دولت برای حل مشکل پـیـمانـکاران و راه اندازی دوباره پروژههای عمرانی تاکنون چه اقدامات اثرگذاری انجام دادهاست؟ اگرچه چند ماهی است پیشنهاد ایجاد فرصتهای شغلی در دستور کار قرار گرفته، اما این موضوع گِرِهی از مشکلات فعالان ساختمانی که سالهاست خاک کارگاه را خورده و تجربه اندوختهاند، باز نمیکند مگر آنکه دوباره ظرفیتهای غیرفعال و نیمه فعال کشور مورد بازبینی قرار گیرد. اینکه فعالان اقتصادی کشور در انتظار مذاکرات سیاسی به سر ببرند تا دولت تحت آن شرایط برنامههای خود را ارائه کند اقدام مؤثر و عملی برای به جریان انداختن همه فعالیتهای اقتصادی کشور نیست و نباید طرحها و برنامهها همچنان با هدف برون رفت از ركود تنظیم شود.
از طرفی بسیاری از مناطق کشور نیز با مشکلات عدیده ناشی از نیمه کاره ماندن پروژههای مهم و حیاتی دست وپنجه نرم میکند. به عنوان نمونه در برخی از مناطق پروژههایی با کمتر از 20 درصد پیشرفت فیزیکی وجود دارد، ولی اجرای آنها بسیار حیاتی است. از طرف دیگر تعداد پروژههای کلنگ زده شدهای که در انتظار بودجه و نیروی اجرایی در کشور هستند یا طرحهایی که تا 80 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و نیمه کاره رهاشده، کم نیست. فارغ از اینها، بسیاری از شهرهای مختلف نیازمند پروژههای جدید است، نظیر پروژههای حوزه حمل ونقل، راه آهن و بزرگراهها، همچنین پروژههایی مانند مراکز درمانی و آموزشی که باید هرچه سریعتر تصمیمی برای آنها گرفته شود.
کاهش بدهی دولت به پیمانكاران
سخنگوی دولت با بیان اینكه امسال قرار است 6 هزار میلیارد تومان از اعتبارات جاری صرفه جویی و به بودجه عمرانی افزوده شود، گفته است: بدهیهای دولت به پیمانكاران در حال تقلیل است.
محمدبـاقر نوبــخــت بالحنی طنز آمیز میگوید: ما دو تا شانس داشتیم یكی اینكه كلی كار نیمه تمام برای ما باقی مانده و دوم اینكه 120 میلیارد دلار آن سالها، برای امسال به 24 میلیارد دلار تقلیل یافتهاست. او تأکید میکند شما خبرنگاران دعا كنید تا این معادلات را حل كنیم!
هرچند دولت تلاش کرد با نشان دادن حمایت خود از بخش خصوصی کمک آنها را نیز در مشارکت و ساخت پروژهها داشته باشد و برنامههایی همچون سرمایهگذاریهای BOT یا اوراق مشارکت را در قالب مصوبههایی ابلاغ کرد، اما بخش خصوصی دراین باره معتقد است این برنامهها در قالب یک طرح باقی مانده و هنوز بدنه دولت پذیرای حضور بخش خصوصی نیست و همچنان سنگ اندازی میکند!
در عین حال، طبق آمار نزدیک به 3 هزار طرح عمرانی نیمه تمام از گذشته به دولت یازدهم به ارث رسیده که به گفته نوبخت، از این تعداد 50 پروژه در ردیف طرحهای بزرگ عمرانی قرار دارند که تنها برای اتمام این تعداد بیش از 110 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است، این در حالی است که کل بودجه عمرانی کشور برای سال جاری با نفت بشکهای 72 دلار، به 50 هزار میلیارد هم نمیرسد.
اظهارات اخیر نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز تأییدی بر این مطلب است. به گفته محمدرضا باهنر بیش از 300 هزار میلیارد تومان هزینه برای تكمیل پروژههای نیمه تمام دولتی نیاز است كه بودجههای دولتی جوابگوی این هزینهها نیست. وی با بیان اینكه وضعیت اقتصادی كشور وضعیت آرمانی نیست، میگوید: دولت این اختیار را دارد كه هر یك از این پروژههای نیمه کاره را به بخش خصوصی واگذار كند و این بخش بعد از بهره برداری کمک رسان دولت باشد.
معضل حل میشود؟